15 Haziran 1935 yazında Çorum ili Mecitözü ilçesi Sarıdede mahallesinde yedi kardeşin ikincisi olarak dünyaya gelir. Baba Kemalettin ticaretle iştigal eder, anne Sefure Hanım ev kadınıdır.
İlkokulu Mecitözü Atatürk ilkokulunda okur ve 1948 yılında mezun olur. O tarihlerde Mecitözü’nde Ortaokul ve Lise olmadığı için orta öğrenimine devam edemez, baba Kemalettin Beyin yanında ticarete başlar.1956 yılında vatani görevini yerine getirmek üzere askere gider, 1958 yılında terhis olur.
Yıl 1959'dur, aslen Çorumlu olan ama Ankara doğumlu ve Ankara'da yaşayan Hatice Gani ile bir vesile ile tanışır ve onunla hayatını birleştirir. Aynı yılda Ankara'ya taşınır. Artık mücadeleye ve yaşamına bundan sonra Ankara'da devam edecektir.
11 Mayıs 1960 yılında Ankara'da İmar ve İskân Bakanlığına bağlı olan Köy İşleri Genel Müdürlüğünde memur olarak memuriyete başlar. Hatice Hanım ile evliliğinden 1963 yılında kızı Serap ve 1970 yılında oğlu Serhat dünyaya gelir.
Rafet Kayış azimlidir, hedefi çalışmakta olduğu kurumda yüksek mevkilere gelmektir. Bu amaçla 1963 yılında Küçükesat da bulunan Kıbrıs Bayraktar Ortaokulunu ve Ankara Yenimahalle Mustafa Kemal Lisesini dışarıdan bitirir. Liseden mezun olduktan sonra Şube Müdürlüğü yardımcılığına yükselir.
Ailede genelde herkes ticaretle uğraşmaktadır. Rafet Bey memuriyeti döneminde de ara sıra ticaretle uğraşmaktadır, onun etkisi olacak ki çalışmakta olduğu kurumdan 1968 yılında ayrılır ve kızının ismi olan SERAP OTO firmasını kurar ve Ford marka oto yedek parça ticaretine başlar. Artık Rafet KAYIŞ ticarete atılmıştır.
İşleri de iyi olduğundan yavaş yavaş yeni adımlar atmak gerekmektedir. Aradan belli bir süre geçtikten sonra, Rafet Kayış için yeni atılım dönemi başlamaktadır. Çorum'da halen deva m faaliyette olan eski ismi "ÇOPİKAŞ" şimdiki ismi "OLMUKSA" olarak devam eden kâğıt ve kutu fabrikasının kuruluşunda ortak olarak bulunmuş, uzun yıllar bu şirkette yönetim kurulu üyeliği yapmıştır.
1980 yılında HİZMETGAZ’ın kuruluşunda öncülük etmiş ve uzun yıllar HİZMETGAZ’ın kurucu ortağı olarak çalışmalarda bulunmuştur.
1987 yılında İtalya'ya gider. İtalya’nın PERUGIA kentinde faaliyette olan günlük 120 ton kâğıt üreten ve iflas eden fabrikanın makinalarını üç arkadaşı ile birlikte satın alır Çorum'a naklini sağlar. Yüzde otuz hisse ile Çorum Hitit Kâğıt Fabrikasını kurar ve yönetim kurulu üyesi olur. Fabrika halen faaliyette olup " GÜRSOYLAR KÂĞIT FABRİKASI" adı altında çalışmaktadır.
1989 yılında yöneticisi olduğu fabrikadaki hissesini sattıktan sonra, oğlu Serhat Kayış'ın Bilkent Üniversitesi Turizm ve Otelcilik bölümünde eğitim görmesi ve onun teşviki ile Alanya’da 12.07.1992 yılında bizzat kendisinin inşaatını yaptığı, KANDELOR isimli oteli açarak turizm sektörüne girer. Halen oğlu Serhat Bey ile devam etmektedirler.
Bugün hala XPERIA grubu adı altında dört yıldızlı üç otelle turizm alanında ticari faaliyetine devam etmektedir.
Seyahat etmeyi, fırsat buldukça kitap okumayı, tiyatro ve sinemaya gitmeyi, sevdikleri ile birlikte kırlarda dolaşmayı ve piknik yapmayı çok sever. Rafet Kayış koyu bir Fenerbahçe taraftarıdır. Televizyonda spor müsabakalarını izlemeyi çok sever.
Rafet KAYIŞ yaşamı boyunca alkol ve sigara kullanmamıştır. Gece hayatını hiç sevmez, başarının sırrının dürüst, ahlaklı ve çok çalışmaktan geçtiğini söyler ve bunu tüm çalışanlarına empoze eder.